Thursday, June 4, 2020

कृतिम दाँतद्वारा दाँत प्रतिस्थापन (Tooth replacement with Partial Denture)

दाँत निकालेको ठाउँमा कृतिम दाँत किन राख्नुपर्छ  ?

चपाउन र सुन्दरता प्राथमिक कारणहरु हुन् भने अर्को कारण यो हो कि दाँत निकाले पछि छेउको  दाँतहरुमा बढी तनाव गराउन सक्छ।

अन्तत यसले तपाईंको "काटने"  छ्यमतालाई पनि असर गर्न सक्दछ, किनकि निकालिएको ठाउँको छेउको दाँतले खाली ठाउँमा झुक्न सक्छ र माथिल्लो र तल्लो दाँतले टोक्ने तरिका बदल्न सक्छ। साथै यसले त्यसपछि खाना फस्ने समस्या निम्त्याउँछ, जसले दाँत किरा लाग्ने र गम (gum )रोग निम्त्याउँछ।

निकालिएको ठाउँमा दाँत कसरी प्रतिस्थापन गरिन्छ?

यो निकालिएको दाँतहरूको संख्यामा  र तिनीहरू मुखमा कहाँ छन् भन्ने कुराले निर्भर गर्दछ । तपाईको दाँतको अवस्थाले पनि निर्णयलाई असर गर्छ।

दाँत प्रतिस्थापनको लागि तीन मुख्य तरिकाहरू छन्। 
  • पहिलो राख्न र झिक्न मिल्ने कृतिम दाँत  - आंशिक दाँत भनिन्छ। Removable Partial Denture 
  • दोस्रो स्थिर ब्रिजको साथ छ। यसमा अगदिरा पछाडिको दाँतको समर्थन लिएर स्थिर दाँत रखिन्छ। यसलाई FIXED PARTIAL DENTURE भानिन्छ। 
  • तेस्रो तरीका दाँतको "इम्प्लान्ट"  IMPLANT को प्रयोगबाट हो। यो ठाउँमा जब कृत्रिम जरा हड्डीमा राखिन्छ र यसको शीर्षमा CROWN  वा BRIDGE  राखिन्छ।
REMOVABLE PARTIAL DENTURE दाँत के हो?

यसमा एक प्लेटमा एक वा बढी कृतिम दाँतहरू हुन्छन्। यो सबै रेसिन वा धातु र रेसिनको मिश्रण हुन सक्छ।
यसमा दुबै प्रकारको क्लिपहरू (CLASP ) हुन सक्दछ कृतिम  दाँतलाई मुखमा राख्नका लागि।

रेसिनको आंशिक दाँत र धातु रहेको कृतिम आंशिक दाँत बीच के भिन्नता छ?
रेसिनको आंशिक dentures बनाउन कम खर्चिलो छ। तर जब सम्म तिनीहरू धेरै होशियारीका साथ डिजाईन गरिएको हुँदैन उनीहरूले दाँत बिगार्न सक्छन्  र मुखमा भएका दाँतहरूको विरूद्धमा फिट हुन्छन्।

धातुको आंशिक दाँत सामान्यतया कोबाल्ट र क्रोमियमको एक मिश्रबाट बनेको हुन्छ, र ती धेरै शक्तिशाली हुन्छन्। तिनीहरू लगाउन हल्का हुन्छन् र बाँकी दाँतले पनि समर्थन गर्न सक्दछ। यद्यपि आधार धातु हो, तिनीहरूसँग गम रंगको रेसिन र प्राकृतिक-देखिने दाँत तिनीहरूसँग स्थिर हुन्छन। ती रेसिनका कृतिम दाँत भन्दा महँगा हुन्छन।

म कसरी मेरो लागि सब भन्दा राम्रो प्रकार छनौट गर्न सक्छु?
तपाईको दन्त चिकित्सक द्वारा निर्देशित हुनुहोस्। उहाँहरूले तपाईंको बाँकी दाँतहरूको अवस्था जाँच गर्नु हुन्छ र तपाईलाई सुझाव दिनु हुन्छ । धेरै जसो केसहरूमा धातु आधारित आंशिक दाँतले उत्तम परिणाम दिन्छ।

म कसरी आफ्नो कृतिम दाँतको ख्याल राख्न सक्छु ?
यदि तपाईंले कृतिम दाँतहरूको राम्रो ख्याल राख्न छोड्नुभयो भने दाँत भाँच्न सक्छ।साथै य्फोहोर हुने र bacteria जम्मा हुने गर्दछ। सधैं तपाईंको दाँत सफा गर्नुहोस्। कुनै कचौरामा पानीमा तपाईंले यसलाई राख्नु सक्नुहुन्छा ।
निश्चित गर्नुहोस् कि तपाई डेन्चरको सबै सतहहरू ब्रश गर्नुहुन्छ, साथै तपाईंको Gum हरू बिरूद्ध फिट हुने सतह सहित।
तपाईंको डेन्चरहरू डेन्चर-क्लीनिंग समानमा प्रत्येक दिन भिजाउनुहोस्। यसले दुवै पट्टिका र जिद्दी दागहरू हटाउन मद्दत गर्दछ। यसले तपाईंको दाँतलाई कीटाणुरहित गर्न मद्दत गर्दछ, र सधैं दन्त चिकित्सकको निर्देशनहरू पालना गर्नुहोस्।तपाईंको दाँतलाई रातको समयमा नराख्नुहोस् ।

के मैले मेरो दाँत रातमा निकाल्नु पर्छ?
तपाईंको दन्त चिकित्सकले तपाईंको मुखमा आराम गर्ने मौका दिन रातमा तपाईंको डेन्चरहरू बाहिर निकाल्ने सल्लाह दिन सक्छ। यदि तपाईंले यो गर्नुभयो भने, यसलाई पानीमा छोड्नु महत्त्वपूर्ण छ कुनै warping वा क्र्याकिंगलाई रोक्नको लागि।

आंशिक दाँतको विकल्प के हो?

मुख्य विकल्पहरू स्थिर ब्रिज वा डेन्टल इम्प्लान्ट हुन्। FIXED PARTIAL DENTURE  (DENTAL BRIDGE ) दुरीको दुबै छेउमा दाँतमा CROWN  राखेर बनाइन्छ, र त्यसपछि यी दुई CROWN  सँगै जोडिएर खालि ठाउँमा कृतिम दाँत राखिन्छ। यो सबै प्रयोगशालामा बनेको हुन्छ र त्यसपछि BRIDGE सिमेन्ट गरिन्छ। ब्रिद्गे सिमेन्ट गरिसकेपछि साधारण तरिकाले हटाउन सकिदैन। यो दाँत संग लगभग सधैको लागि टासिने छ र निकाल्नु परेमा दन्त चिकित्सकले मात्र निकाल्न सक्छन। 

म कसरी मेरो FIXED PARTIAL DENTURE  को हेरचाह सक्छु?
सास र गम रोग जस्ता समस्याहरू रोक्न तपाईंले हरेक दिन आफ्नो दाँत  सफा गर्नुपर्छ । तपाईंले हरेक दिन कृतिम दाँत मुनि पनि सफा गर्नु पर्छ। तपाईको दन्तचिकित्सकले कसरी विशेष फ्लसको उपयोग गर्ने देखाउनेछ।

के म हड्डीसँग जोडिएको कृतिम दांत बनाउन सक्छु ?

सकिन्छ, प्रत्यारोपण गरेर। यसलाई IMPLANT  भनिन्छ।  IMPLANT लाइ सिधै बंगाराको हड्डीमा राखेर त्यस माथि CROWN राख्न सकिन्छ।

No comments:

Post a Comment

Oral health program- Okhaldhunga

Dental caries is one of the most prevalent childhood diseases in Nepal, especially in the young children. Most of the dental caries are not ...