संवेदनशील दाँत (Tooth Sensitivity) के हो ?

संवेदनशील दाँतको कारण (Cause for tooth Sensitivity)

हामीले देख्न सक्ने दाँतको भागमा इनामेलको (Enamel )लेयर हुन्छ जसले  मुनिको नरम डेन्टिन (Dentine) सुरक्षित गर्दछ। यदि  डेन्टिन खोलियो भने, दाँत संवेदनशील हुन सक्छ।  

संवेदनशील दाँतको केहि कारणहरू यस प्रकार छन्:

• धेरै कडा ब्रश ('Tooth  brush Abrasion ') - कडा ब्रशले इनामेल खियाउछ र खुला डेन्टिन त्यसपछि संवेदनशील हुन सक्छ।
• दन्त क्षरण (Dental Erosion ): यो एसिडको खाना र पेय पदार्थहरूको एसिडको कारणले गर्दा हुने दाँतको इनेमेलको क्षति हो /
•  गिजाको रोग (Gum Disease) : plague  वा टार्टरको निर्माणले गर्दा गिजा तल खसाल्न सक्छ र दाँतको हड्डी समर्थन पनि नष्ट गर्न सक्छ। 
• दाँत किट्नु (Bruxism): यो एक बानी हो जसमा राती सुत्ने बेलामा दाँत किट्ने गरिन्छ अथवा रिस उठ्दा वा stress हुँदा दाँत कितने बानि हुन्छ। यसले दाँतको इनामेल खियाउछ र दाँतलाई संवेदनशील बनाउँदछ।
• क्र्याक परिएको दाँत वा भरिएको क्रयाक भएमा (Cracked tooth or filling ) : क्र्याक पारिएको दाँत त्यो हो जुन भाँचिएको छ।  यसमा दाँतको इनामेल नस्ट भई dentine देखिएको हुन्छ र दाँतलाई संवेदनशील बनाउँदछ।
• दाँत ब्लीचिंग (Tooth Bleaching ): केही बिरामीहरू ब्लीचिंगको समयमा वा त्यसपछिको छोटो समयको लागि संवेदनशीलता हुन्छ। उपचार गर्नु अघि यसबारे तपाईंको दन्त चिकित्सकसँग कुरा गर्नुहोस्।

दाँतहरू बढी संवेदनशील हुने समय 

संवेदनशील दाँत भएका व्यक्तिहरूले निश्चित ट्रिगरहरूको प्रतिक्रियाको रूपमा पीडा वा असुविधाको अनुभव गर्न सक्दछन्। तपाईलाई यो पीडा प्रभावित दाँतको जरामा लाग्न सक्छ। सबै भन्दा सामान्य ट्रिगरहरू समावेश:

• तातो खाना र पेय पदार्थ
• चिसो खाद्य पदार्थ र पेय पदार्थ
• चिसो हावा
• गुलियो  खाना र पेय पदार्थ
• अम्लीय खाद्य पदार्थ र पेय पदार्थ
• चिसो पानी, विशेष गरी दन्त सफाको समयमा
• मदिरा-आधारित मुख कुल्ला

उपचार -

परीक्षणको दौरान दन्त चिकित्सकले तपाइँको दाँतलाई हेर्नेछन् कि यो संवेदनशीलताको कारण के छ पत्ता लगाउँदछन्  र यसको उपचारको उत्तम तरिका अपनाउने छन् । 

• दन्त चिकित्सकले लक्षणहरू कम गर्नको लागि विशेष 'डि-सेन्सिटाइजिंग' उत्पादनहरूको साथ प्रभावित दाँतहरूको उपचार गर्न सक्दछ। 
• दाँत खिएको छ भने भर्ने र दाँतको इनामेल बचाउन अपनाउन पर्ने बिधिहरु अपनाउने। 
• फ्लोराइड जेल, rinses वा वार्निश संवेदनशील दाँतहरु मा लागू गर्न सकिन्छ। यी एक वा दुई हप्ताको दूरीमा नियमित अपोइन्टमेन्टमा दाँतमा रंग्न सकिन्छ, केही सुरक्षा निर्माण गर्न। संवेदनशीलता समाधान गर्न केहि समय लिन सक्दछ, र तपाइँसँग धेरै भेटघाटहरू आवाश्यक पर्न सक्छ। 
• गिजाको समस्या छ भने गिजाको उपचार गरिन्छ। 
• यदि दाँत किराले खाएको छ भने दाँत भर्ने। 
• धेरै गम्भीर मामिलाहरूमा यो दाँत जरादेखिनै भर्न आवश्यक हुन सक्छ।